Communicatie

Deze blogpost kan affiliate links bevatten. Lees het volledige partnerbeleid (Engels) hier.

Als je een onderneming hebt en je behoefte hebt aan extra informatie of overzicht is het interessant om communicatieonderzoek uit te (laten) voeren.

Een communicatieonderzoek heeft twee essentiele functies:

• De opgeleverde informatie biedt meer zekerheid bij beslissingen. Meer zekerheid betekent meer kwaliteit.
• Het mogelijk maken om jouw doelstelling beter of wellicht voordeliger te bereiken.

Het uitvoeren van een communicatieonderzoek verloopt in vier fasen:

Fase 1 Probleemstelling bepalen

In deze fase worden er 2 vragen gesteld: “waarom doe je onderzoek?” en “wat wil je weten?”. Het vertrekpunt van een onderzoek vormt de centrale vraag – ofwel probleemstelling – genoemd. Het is belangrijk als je duidelijk voor ogen heeft wat precies wordt onderzocht.

Fase 2 Onderzoeksplan opstellen

Nadat je jouw probleemstelling bepaald hebt, stel je nu jouw onderzoeksplan op. Jouw onderzoeksplan moet de stappen voor de uitvoering van het onderzoek bevatten. Daarbij moet je denken aan deze vragen:

1. Wie is de onderzoekspopulatie?

Onderzoekspopulatie is een selectie van de hele doelgroep en wordt vaak aangeduid met N. N = 15 betekent dat het onderzoek plaatsvindt onder vijftien mensen. Er is sprake van een steekproef als in een onderzoek slechts een gedeelte van de te onderzoeken groep aan bod komt.

2. Kies je voor desk- of fieldresearch?

Deskresearch is vaak sneller en voordeliger dan fieldresearch omdat je onderzoek doet met beschikbare materiaal ofwel secundaire gegevens. Je verzamelt informatie van wat je op internet, krantenberichten, jaarverslagen hebt gezocht. Maar als het niet mogelijk is, ga je voor fieldresearch kiezen. Je verzamelt nieuwe informatie ofwel primaire gegevens waarbij je het veld in moet.

3. Is het onderzoek kwantitatief of kwalitatief?

Kwalitatief onderzoek is gericht op meningen en gedraag waarbij je jouw vragen meestal aan een aantal mensen stelt. Hier stel je open vragen zodat mensen zelf het antwoord bepalen. Voorbeeld vragen:

• Wat vindt u van mijn (onze) website?
• Wat is het imago van mijn (onze) onderneming?

Kwantitatief onderzoek is gericht op feiten en cijfers waarbij je informatie bij een groot aantal mensen verzamelt. Dit onderzoek gebeurt vaak door middel van schriftelijke enquêtes. Voorbeeld vragen:

• Hoe vaak bezoeken klanten mijn (onze) website?
• Hoeveel mensen lezen mijn (onze) nieuwsbrief?

Uiteraard zijn er voor- en nadelen van kwantitatief onderzoek.

Voordelen:

• Betrouwbare uitspraken over grote groepen
• Mogelijkheid de onderzoeksresultaten te vergelijken
• Feiten en cijfers zijn met speciale software te verwerken

Nadelen:

• Vaak lage respons
• De opgeleverde informatie is niet diepgaand
• Lage betrokkenheid bij de respondent

Fase 3 Gegevens verzamelen

Nadat je de onderzoeksplan opgesteld hebt, ga je gegevens van de onderzoekspopulatie verzamelen door middel van verschillende onderzoekstechnieken.

1. Telefonische enquêtes

Deze onderzoekstechniek is erg populair en heeft verschillende voordelen zoals: snelheid, lage kosten en de verkregen data kunnen snel worden verwerkt. Het nadeel hiervan zijn: beperkte aantal vragen, vragen mogen niet te ingewikkeld zijn en veel mensen hebben hier een afkeer van.

2. Schriftelijke enquêtes

Het gaat hier vooral om heel duidelijke vragen stellen omdat de ontvanger zelf een vragenlijst moet beantwoorden. Daarom is het aan te raden om schriftelijke enquêtes op duidelijkheid van tevoren te testen.

Hou rekening met de volgende richtlijnen:

• Houd de enquêtes kort. De maximale invultijd is 10 minuten. Dat betekent maximaal 15 vragen. Meer vragen = minder betrouwbare antwoorden.
• Zorg voor een logische opbouw en werkt van algemene naar gedetailleerde vragen.
• Vermijd dubbele vragen.
• Gebruik veel gesloten vragen.
• Neem altijd een categorie “ik weet niet” in plaats van “Geen mening” op.

Fase 4 Analyse en rapportage

Hier worden alle uitkomsten geanalyseerd en bewerkt. Deze gegevens worden vervolgens in een onderzoekspresentatie ofwel rapportage verwerkt. Hou rekening met het feit dat jouw rapport een onderdeel is van jouw onderzoek. Een onderzoeksrapport bevat de volgende onderdelen:

• Titelpagina
• Samenvatting
• Inhoud
• Inleiding met probleem- en doelstelling, en onderzoeksdoelgroep
• Opzet en methode van het onderzoek
• Resultaten
• Conclusies en aanbevelingen
• Bijlagen met tabellen en enquêtes

Naast het onderzoeksrapport is een mondelinge toelichting gewenst. Tijdens het gesprek worden meestal over het verloop van het onderzoek, de resultaten, de conclusies en aanbevelingen gesproken.

Tips: om de gegevens te verduidelijken, is het handig om de cijfermatige gegevens weer te geven in diagrammen. Staafdiagrammen zijn geschikt om tellingen en percentages in te plaatsen. Lijndiagrammen zijn voornamelijk geschikt om een ontwikkeling in een bepaalde periode aan te geven.